Postanowienia ogólne
- Użyte w Regulaminie określenia oznaczają:
1) opiekun faktyczny – osoba sprawująca bez obowiązku ustawowego stałą opiekę nad pacjentem, który ze względu na wiek, stan zdrowia albo stan psychiczny opieki takiej wymaga;
2) osoba bliska – małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciel ustawowy, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu lub osoba wskazana przez pacjenta;
3) pacjent – osoba zwracająca się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystającą ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu lub osobę wykonującą zawód medyczny. - Przestrzeganie praw pacjenta jest obowiązkiem pacjenta i pracowników wykonujących zawód medyczny oraz innych osób uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w Ośrodku Medycznym „SAMARYTANIN” w Opolu.
- Właściciel Ośrodka Medycznego „SAMARYTANIN” lub upoważniony przez niego lekarz może ograniczyć korzystanie z praw pacjenta w przypadku wystąpienia zagrożenia epidemiologicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów.
Prawa Pacjenta
1. Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych:
- Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej opartej na dostępnych metodach i środkach zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, wykonywanych przez lekarzy, pielęgniarki, rehabilitantów, innych pracowników medycznych z należytą starannością i zgodnie z zasadami etyki zawodowej.
- Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych, do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych, procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.
- Pacjent ma prawo żądać, aby udzielający mu świadczeń zdrowotnych:
a) lekarz zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie;
b) pielęgniarka zasięgnęła opinii innej pielęgniarki. - Lekarz, pielęgniarka może odmówić zwołania konsylium lekarskiego lub zasięgnięcia opinii innego lekarza, pielęgniarki jeżeli uznają, że żądanie, o którym mowa w pkt 3,
- jest bezzasadne. Żądanie oraz odmowę, o których mowa j.w. odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta.
- Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia.
- Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością przez pracowników Ośrodka Medycznego „SAMARYTANIN” w Opolu w warunkach zgodnych z wymaganiami fachowymi i sanitarnymi.
- Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych udzielanych przez pracowników medycznych zgodnie z zasadami etyki zawodowej.
2. Prawo pacjenta do informacji:
- Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.
- Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od lekarza przystępnej informacji o stanie zdrowia pacjenta, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
- Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do wyrażenia zgody na udzielenie informacji wymienionych w pkt 2 innym osobom.
- Pacjent ma prawo żądać, aby lekarz nie udzielił mu informacji, o której mowa w pkt 2.
- Po uzyskaniu informacji, o których mowa w pkt 2, pacjent ma prawo przedstawić lekarzowi swoje zdanie w tym zakresie.
- W przypadkach wyjątkowych, jeżeli rokowanie jest niepomyślne dla pacjenta, lekarz może ograniczyć informację o stanie zdrowia i o rokowaniu, jeżeli według oceny lekarza przemawia za tym dobro pacjenta. W takich przypadkach lekarz informuje przedstawiciela ustawowego pacjenta lub osobę upoważnioną przez pacjenta. Na żądanie pacjenta lekarz ma jednak obowiązek udzielić mu informacji, o której mowa w pkt 2, w pełnym zakresie.
- Pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza informacji, o których mowa w pkt 2, w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.
- Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, lub jego przedstawiciel ustawowy mają prawo do uzyskania od pielęgniarki przystępnej informacji o jego pielęgnacji i zabiegach pielęgniarskich.
- Lekarz może nie podjąć lub odstąpić od leczenia pacjenta, o ile nie zachodzi przypadek, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia, oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki. Pacjent, jego przedstawiciel ustawowy lub opiekun faktyczny mają prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia pacjenta i wskazania przez tego lekarza możliwości uzyskania świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych.
- Pacjent ma prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu.
- Pacjent ma prawo do informacji o prawach pacjenta określonych w niniejszym Regulaminie. Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu udostępnia tę informację w formie pisemnej, poprzez umieszczenie jej na tablicy informacyjnej na parterze, na I piętrze i na II piętrze budynku.
- W przypadku pacjenta niemogącego się poruszać informację, o której mowa powyżej, udostępnia się w sali chorych.
3. Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych:
- Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego.
- Pracownicy medyczni są obowiązani do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia pacjenta, z wyjątkiem gdy:
a) zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób;
b) pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy;
c) zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń;
d) prowadzone jest postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. - Pracownicy wykonujący zawód medyczny, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w pkt 2 a-b i 2 d, są związani tajemnicą również po śmierci pacjenta.
4. Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych:
- Pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody, po uzyskaniu informacji o swoim stanie zdrowia.
- Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych przez lekarza.
- Przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody, ma prawo do wyrażenia zgody, o której mowa w pkt 2. W przypadku braku przedstawiciela ustawowego prawo to, w odniesieniu do badania, może wykonać opiekun faktyczny.
- Pacjent małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem, ma prawo do wyrażania sprzeciwu co do udzielenia świadczenia zdrowotnego, pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego. W takim przypadku wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego.
- Zgoda oraz sprzeciw, o których mowa pkt 2-4, mogą być wyrażone ustnie albo poprzez takie zachowanie osób wymienionych w pkt 2-4, które w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez lekarza czynnościom albo brak takiej woli.
- W przypadku zabiegu zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodę, o której mowa w pkt 2 wyraża się w formie pisemnej. Do wyrażania zgody oraz sprzeciwu stosuje się pkt 3 i 4.
- Przed wyrażeniem zgody w sposób określony w pkt 6 pacjent ma prawo do uzyskania od lekarza przystępnej informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
- Przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych przez lekarza pomimo braku zgody albo wobec zgłoszenia sprzeciwu, o których mowa w pkt 2-7, jest dopuszczalne gdy:
a) wymagana jest niezwłoczna pomoc lekarska, a ze względu na stan zdrowia lub wiek pacjenta nie może on wyrazić zgody i nie ma możliwości porozumienia się z jego przedstawicielem ustawowym lub opiekunem faktycznym. Decyzję o podjęciu czynności medycznych w tych okolicznościach, lekarz powinien w miarę możliwości skonsultować z innym lekarzem. Okoliczności te i podjęte czynności lekarz odnotowuje w dokumentacji medycznej pacjenta;
b) przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego, ubezwłasnowolnionego bądź niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody nie zgadza się na przeprowadzenie przez lekarza czynności wykonania zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej zgody, a niezbędnych dla usunięcia niebezpieczeństwa utraty przez pacjenta życia lub ciężkiego uszkodzenia ciała bądź ciężkiego rozstroju zdrowia, lekarz może wykonać takie czynności po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego. - Pacjent ma prawo do wypisania z oddziału opieki paliatywnej na własne żądanie i uzyskania od lekarza informacji o możliwych następstwach zaprzestania leczenia.
5. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta:
- Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych.
- Prawo do poszanowania godności obejmuje także prawo do umierania w spokoju i godności. Pacjent znajdujący się w stanie terminalnym ma prawo do świadczeń zdrowotnych, zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień.
- Przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych może być obecna osoba bliska.
- Pracownik wykonujący zawód medyczny, udzielający świadczeń zdrowotnych pacjentowi, może odmówić obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w przypadku istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej.
- Pracownik wykonujący zawód medyczny ma obowiązek postępować w sposób zapewniający poszanowanie intymności i godności pacjenta.
- Pracownicy wykonujący zawód medyczny, inny niż udzielający świadczeń zdrowotnych, uczestniczą przy udzielaniu tych świadczeń tylko wtedy, gdy jest to niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia. Uczestnictwo, a także obecność innych osób, wymaga zgody pacjenta, a w przypadku pacjenta małoletniego, całkowicie ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego wyrażenia zgody, jego przedstawiciela ustawowego i osoby wykonującej zawód medyczny, udzielającej świadczenia zdrowotne.
6. Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej:
- Pacjent ma prawo dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych.
- Dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określonej w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
- Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu zapewnia ochronę danych zawartych w dokumentacji medycznej.
- Lekarze, pielęgniarki i inni pracownicy medyczni są uprawnieni do uzyskiwania i przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej, o których mowa w pkt 5.
- Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej:
a) oznaczenie pacjenta, pozwalające na ustalenie jego tożsamości: nazwisko i imię (imiona), datę urodzenia, oznaczenie płci, adres miejsca zamieszkania, numer PESEL, a w przypadku osób, które nie mają nadanego numeru PESEL – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;
b) w przypadku gdy pacjentem jest osoba małoletnia, całkowicie ubezwłasnowolniona lub niezdolna do świadomego wyrażenia zgody – nazwisko i imię (imiona) przedstawiciela ustawowego oraz adres jego miejsca zamieszkania;
c) oznaczenie oddziału, poradni, w których udzielono świadczeń zdrowotnych;
d) opis stanu zdrowia pacjenta lub udzielonych mu świadczeń zdrowotnych;
e) datę sporządzenia. - Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta.
- Po śmierci pacjenta, prawo wglądu w dokumentację medyczną ma osoba upoważniona przez pacjenta za życia.
- Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu udostępnia dokumentację medyczną również:
a) podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, jeżeli dokumentacja ta jest niezbędna do zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych;
b) organom władzy publicznej, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, organom samorządu zawodów medycznych oraz konsultantom krajowym i wojewódzkim, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty ich zadań, w szczególności kontroli i nadzoru;
c) ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, sądom, w tym sądom dyscyplinarnym, prokuraturom, lekarzom sądowym i rzecznikom odpowiedzialności zawodowej, w związku z prowadzonym postępowaniem;
d) uprawnionym na mocy odrębnych ustaw organom i instytucjom, jeżeli badanie zostało przeprowadzone na ich wniosek;
e) organom rentowym oraz zespołom do spraw orzekania o niepełnosprawności, w związku z prowadzonym przez nie postępowaniem;
f) podmiotom prowadzącym rejestry usług medycznych, w zakresie niezbędnym do prowadzenia rejestrów;
g) zakładom ubezpieczeń, za zgodą pacjenta;
h) lekarzowi, pielęgniarce w związku z prowadzeniem procedury oceniającej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych na podstawie przepisów o akredytacji w ochronie zdrowia, w zakresie niezbędnym do jej przeprowadzenia;
i) wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych w zakresie prowadzonego postępowania;
j) spadkobiercom w zakresie prowadzonego postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych;
k) osobom wykonującym czynności kontrolne w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia, na podstawie odrębnych przepisów;
l) szkole wyższej lub jednostce badawczo-rozwojowej do wykorzystania dla celów naukowych, bez ujawniania nazwiska i innych danych umożliwiających identyfikację osoby, której dokumentacja dotyczy. - Dokumentacja medyczna jest udostępniana:
a) do wglądu w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych;
b) poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów lub kopii;
c) poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji. - Za udostępnienie dokumentacji medycznej w formie papierowej lub elektronicznej Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu pobiera opłatę zgodnie ze wskaźnikami ogłaszanymi przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
- Opłaty, o której mowa wyżej nie pobiera się w przypadku udostępniania dokumentacji medycznej organom rentowym dla potrzeb prowadzonego przez te organy postępowania emerytalno-rentowego, a także w związku z postępowaniem przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
- Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu przechowuje dokumentację medyczną w archiwum przez okres wskazany w przepisach. Po upływie tego okresu niszczy dokumentację medyczną w sposób uniemożliwiający identyfikację pacjenta, którego dotyczyła.
7. Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza:
- Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarskiego, jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.
- Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta.
8. Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego:
- Pacjent ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami.
- Pacjent ma prawo do odmowy kontaktu z innymi osobami.
- Pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Przez dodatkową opiekę pielęgnacyjną rozumie się opiekę, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych.
- Zasady sprawowania dodatkowej opieki pielęgnacyjnej przez rodzinę lub osoby wskazane przez pacjenta:
a) opieka nad pacjentem podczas pobytu na oddziale medycyny paliatywnej może być sprawowana wyłącznie po uzyskaniu zgody pacjenta;
b) opieka nad pacjentem może być sprawowana po poinformowaniu lekarza/pielęgniarki;
c) jeżeli pacjent przebywa w sali wieloosobowej, opieka może być sprawowana bez zakłócenia hospitalizacji pozostałych pacjentów przebywających w sali;
d) opieka może być sprawowana wyłącznie z zachowaniem wymogów sanitarno-epidemiologicznych oraz z uwzględnieniem specyfiki i harmonogramu pracy oddziału medycyny paliatywnej;
e) w trakcie sprawowania opieki rodzina lub osoby wskazane przez pacjenta powinny stosować się do uwag lub wskazówek personelu oddziału medycyny paliatywnej;
f) opieka rodziny lub osób wskazanych przez pacjenta ogranicza się wyłącznie do wykonywania czynności opiekuńczych;
g) zabronione jest wykonywanie zleceń lekarskich bądź pielęgniarskich;
h) fakt sprawowania opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem odnotowuje się w dokumentacji pielęgniarskiej. - Pacjent ponosi koszty realizacji praw wymienionych w pkt 1 i 3 jeżeli realizacja tych praw skutkuje kosztami poniesionymi przez Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu.
9. Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej:
- Pacjent ma prawo do opieki duszpasterskiej zgodnie z wyznawaną przez siebie religią.
- Pacjent hospitalizowany w Ośrodku Medycznym „SAMARYTANIN” w Opolu ma prawo do opieki duszpasterskiej.
10. Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie:
- Pacjent ma prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.
- Za rzeczy osobiste i wartościowe oraz inne przedmioty nie pozostawione w depozycie Ośrodek Medyczny „SAMARYTANIN” w Opolu nie ponosi odpowiedzialności.
11. Prawo pacjenta do dochodzenia swoich praw:
W sprawie dochodzenia swoich praw pacjent może zwrócić się do:
- Rzecznika Praw Pacjenta
- Właściciela Ośrodka Medycznego „SAMARYTANIN” w Opolu
- Samorządów zawodów medycznych
- Wojewódzkiej komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych
- Sądu powszechnego
- Organów ścigania
Obowiązki pacjenta
- Pacjent zgłaszający się do przyjęcia na oddział medycyny paliatywnej powinien załatwić wszystkie formalności z tym związane, tj.:
1) udostępnić dane personalne, zaświadczenia i inne dokumenty niezbędne do założenia dokumentacji medycznej;
2) poddać się wstępnym badaniom lekarskim;
3) poddać się zabiegom higienicznym;
4) przebrać się, a ubranie, obuwie oraz przedmioty wartościowe oddać do depozytu za potwierdzeniem przyjęcia. - Pacjent może posiadać przedmioty osobiste (bieliznę osobistą, obuwie zamienne, ręczniki, przybory toaletowe, itp.).
- Pacjent zobowiązany jest stosować się do wszystkich zaleceń i wskazówek lekarza, pielęgniarki, rehabilitanta, innego personelu medycznego
- W czasie wizyty lekarskiej, konsultacji, zabiegów, badań, itp. pacjent powinien przebywać na sali chorych w oddziale medycyny paliatywnej.
- Pacjentowi przebywającemu na leczeniu nie wolno:
1) przyjmować leków i stosować jakichkolwiek zabiegów bez zgody lekarza;
2) manipulować przy aparaturze medycznej, urządzeniach elektrycznych, grzewczych, wentylacyjnych i windach;
3) wychodzić poza obręb oddziału bez powiadomienia pielęgniarki.
- Pacjent powinien przestrzegać godzin wyznaczonych na spożywanie posiłków.
- Pacjent może spożywać produkty żywnościowe dostarczone z zewnątrz, które powinny być odpowiednie do zalecanej diety. Produkty należy przechowywać w miejscach do tego przeznaczonych szafka przyłóżkowa, lodówka w oddziale.
- Pacjent powinien zachowywać się kulturalnie.
- Pacjent może korzystać ze spacerów pod opieką członków rodziny, innych osób po uzyskaniu zgody lekarza lub pielęgniarki.
- Pacjent może korzystać z opieki duszpasterskiej.
- Pacjent może złożyć skargę do Właściciela Ośrodka Medycznego „SAMARYTANIN” w Opolu. Na złożoną skargę pacjent otrzyma odpowiedź w terminie 30 dni.
- Na terenie Ośrodka Medycznego „SAMARYTANIN” w Opolu obowiązuje bezwzględny zakaz palenia tytoniu.
- Każdy pacjent ponosi indywidualną odpowiedzialność za stan swojego zdrowia, w związku z tym powinien ściśle stosować się do wskazówek lekarskich i pielęgniarskich.
- Wszyscy pacjenci korzystający ze świadczeń medycznych w Ośrodku Medycznym „SAMARYTANIN” w Opolu winni przestrzegać postanowień Regulaminu Praw i Obowiązków Pacjenta.